Hiç, bir hayvanın davranışlarını gözlemleyip mental bir problem yaşıyor olabileceği ihtimalini düşündünüz mü? Sahiden, böyle bir şey olabilir mi?
İnsanlara konulan pek çok mental sağlık problemi tanısı var. Anksiyete bozukluğu, depresyon, şizofreni, borderline, OKB, travma sonrası stres bozukluğu, bipolar…
Peki bu problemler konusunda yalnız mıyız? Yani… Dünyamızı ve hayatlarımızı paylaştığımız hayvanlar da mental problemler yaşayabiliyor mu?
Anksiyete ve stres bozukluğu yaşıyorlar.
Özellikle hayvanat bahçesi, yunus parkı, süt ve yumurta çiftliği gibi alanlarda; insanlara sağlamaları beklenen fayda uğruna esaret altında yaşayan hayvanların birçoğu anksiyete bozukluğundan muzdarip.
Ortaya; sürekli kendi etrafında dönme, kendini gazla yalama ya da içine kapanma gibi semptomlar çıkıyor.
Öte yandan köpekler gibi evcil hayvanlarda ayrılık anksiyetesi çoğunlukla görülüyor. Yalnız bırakıldıklarında ya da terk edildiklerinde psikolojileri bozuluyor.
Depresyon da var.
Hayvanlar, bir arkadaşlarını kaybettiklerinde ya da yaşadıkları bölgede/evde istenmeyen bir duruma maruz kaldıklarında hâlsizlik, iştahsızlık, fazla uyku, sevdiği aktivitelere karşı ilgisizlik belirtileriyle depresyona girebiliyor. Hatta bazı hayvanlar antidepresan bile kullanıyor.
Travma sonrası stres bozukluğu yaşayabiliyorlar.
Terk edilme, şiddet görme, kötü muameleye maruz kalma gibi travmatik deneyimler yaşayan hayvanlar tıpkı insanlarda olduğu gibi travma sonrası stres bozukluğu semptomları ortaya çıkabiliyor. Genellikle aşırı tetikte olma, saldırganlık veya bazı uyaranlardan kaçınma olarak kendini gösteriyor.
Hani o sokakta saldırgan olarak nitelendirdiğimiz hayvanlar var ya, birçoğunun geçmişinde insandan gördüğü şiddet ve korku olduğu için travma sonrası stres bozukluğuna bağlı olarak saldırma refleksi geliştiriyor.
Obsesif-kompulsif bozuklukta da yalnız değiliz.
Hayvanat bahçesindeki hayvanların tekrarlayan yürüyüşleri, köpeklerin kuyruk kovalaması, kuşların tüylerini yolması… Bunların hepsi insanlardaki obsesif-kompulsif bozuklukla paralel olabiliyor ve çoğunlukla stresle ortaya çıkıyor.
Kısacası evet, bazı mental problemler hayvanlarda da görülebiliyor ancak tüm mental rahatsızlıklarımız aynı değil. Mesela hayvanlarda şizofreni görülmüyor.
Hayvanlarla ilgili daha fazla içerik:
Sokakta Yaşayan Hayvanların Toplatılıp Barınaklara Götürülmesi Çözüm mü? Aslında Neler Yapılmalı?
Köpekler Neden Özellikle Yüzümüzü Yalar? (Tek Sebebi Sevgi Gösterisi Değil!)
Kediler Neden Kabın Ortası Boşalınca Hiç Mama Kalmamış Gibi Yemeyi Bırakıyor? Almanız Gereken Önemli Bir Mesaj Var!
Kuşlar Neden Tiryaki Gibi Yuvalarına İzmarit Taşıyor? Hayır, Yuvalarını İnşa Etmek İçin Değil!
