1993’te Türkiye’yi derinden sarsan korkunç bir facia yaşanmıştı: Ümraniye çöp patlaması. Metan gazının kontrolsüz bir şekilde birikmesi sonucu meydana gelen bu patlama, sadece can kaybı ve altyapı zararlarıyla değil; atık yönetimi ve çevre koruma konularında da önemli tartışmaları beraberinde getirdi.
Tam 39 kişinin canı ile sonuçlanan bu korkunç felaket, İstanbul’un Anadolu Yakası’nda, çöp depolanan bir arazide meydana gelmişti. Bölgede yaşayan insanların evleri ise mahvoldu…
Kâbus gibi yaşanan olayın çevresel etkileri ise aşılamaz boyuttaydı. Çevreye yayılan zararlı maddeler, bölgedeki doğal yaşamı tamamen yerle bir etti. Peki bu patlamanın sebebi neydi?
İstanbul’un Ümraniye semtinde bulunan Hekimbaşı Çöplüğü’nde sabah 9.30 saatlerinde yaşanan patlama, halkı ayağa kaldırmıştı.
Takvimler 28 Nisan 1993’ü gösteriyordu, çöp deposu olarak kullanılan bu yerde insanlar, büyük bir gürültü ile uyandı. Dağ gibi yükselen çöp yığınları, dayanılmaz bir koku etrafa yayılmış durumdaydı.
O kara gün, bu felakete tanık olanların aklına âdeta kazınmıştı. Bölgede yer alan gecekondular patlamadan etkilenmiş, birçoğu yerle bir olmuştu.
Çöplerin arasında can pazarı yaşanıyordu.
Çöplüğün aşağılarında bulunan gecekondular çöp yığınları altında kalmış, 39 kişi ise hayatını kaybetmişti. Kazım Karabekir Mahallesi’nde yaşanan facianın görüntüleri, volkanik dağ patlamasını aratmıyordu. Peki sebebi neydi?
Sebebinin metan gazı birikmesi olduğu tespit edildi. Organik atıkların çürümesiyle oluşan metan gazı, yetersiz havalandırma ve gaz tahliye sistemlerinin olmaması nedeniyle çöplük içinde birikmişti. Çöpte biriken yanıcı maddeler de patlamanın şiddetini artırdı.
Kontrolsüz atık depolama, 39 kişinin hayatına mâl oldu.
Bölgedeki halk, maddi ve manevi büyük zararlar gördü. Üstelik gazete manşetlerinde yer verilen haberler çok daha ilginçti, çünkü patlamanın beklendiği yazıyordu. Ölen 39 kişinin 12’si ise hâlâ kayıp…
Çöp deposu olarak kullanılan Hekimbaşı, spor tesisi olarak kullanılmaya başlandı. Olayda hayatını kaybedenler içinse isimlerinin yer aldığı bir anıt dikildi, korkunç olayın ardından çoğu insan buralardan göçüp gitti.