Asgari ücret ile çalışan ve gelirine kıyasla ortalama giderleri olan biri, aylık olarak kaç gün sadece fatura gibi temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek için çalışıyor? Geriye kalan çalışma saatlerinde ne kadar kazanıyor? Günlük olarak geriye kaç saat kendine kalıyor?
Türkiye’de milyonlarca çalışan, sabahın köründe kalkıp işe gidiyor. Kalabalık şehirlerde işe gidiş en az 1 saat sürüyor. Akşam 6 gibi işten çıkıyor ve tekrardan 1 saat yol giderek 7’de evde oluyor.
Tüm bu iş koşturmacasından geriye sadece birkaç saat kalıyor. Peki, asgari ücret alan biri sadece kira, yemek, faturalar ve diğer temel masraflarını ödeyebilmek için bir ayın kaç saatinde çalışıyor? Geriye kalan çalışma saatlerinde ne kadar kazanıyor?
Güncel 2024 asgari ücret hakkında kısa bir bilgi verelim: Net asgari ücret 17.002 TL olarak açıklandı.
2024 için asgari ücret, günlük brüt 666,75 TL ve günlük net 566,74 TL. Saatlik brüt 88,90 TL ve saatlik net ücret 75,56 TL’dir.
Endeksa verilerine göre, Türkiye’de kiralık konut metrekare başına birim kirası geçtiğimiz kasım ayında ortalama 122,12 TL. Metrekare başına birim kirasının en yüksek olduğu illerimiz; İstanbul, Ankara, İzmir, Muğla, Antalya ve Çanakkale oldu.
Ancak İstanbul, Ankara ve İzmir gibi illerde yaşayanlar ya asgari ücretten daha yüksek maaşlar alıyor ya da 1+1 evlerde yaşasalar bile birden fazla kişiyle birlikte kirayı paylaşıyor.
Metrekare başına birim kirası yüksek illerimizin dışında yaşayan birinin metrekare başına verdiği kira 70 ila 80 TL arasındadır. Yine de ülkemizdeki kiraların ne kadar yüksek olduğunu göz önünde bulunduralım ve hesaplama açısından bunu 100 TL yapalım.
1+1 dairelerin metrekareleri ise 35 ila 77 metrekare arasında değişiyor. Şimdi, 1+1 evimizin 56 metrekare olduğunu varsayalım. Böylece kirası, 5.600 TL oluyor.
TÜRK-İŞ açlık sınırı verilerine göre, bir yetişkin erkeğin kasım ayı gıda harcaması 4.213,41 TL ve bir yetişkin kadının gıda harcaması 3.398,12 TL‘dir. Ortalama bir miktar için aylık yemek harcamasını 3.800 TL olarak alalım.
Tek başına 1+1 evde yaşayan, doğal gazı fazla açmayan tasarruflu biri için fatura giderleri ise; elektrik (250 TL), su (100 TL), internet (200 TL), doğal gaz (450 TL), telefon faturası (200 TL) ve apartman aidatı (200 TL) ortalama 1.400 TL yapıyor.
Bu fatura giderleri ortalama olarak hesaplanmıştır, örneğin apartman aidatı gibi giderler ülkemizin çoğu yerinde değişiklik göstermektedir. Ayrıca işveren karşılamıyor ise çalışanlar için işe gidiş masrafı da var. Bunlar şehirden şehre 500 ila 1.000 TL arasında değişmekte olduğundan işe gidiş ücretini 750 TL alalım.
Tüm bunlar asgari ücret alan birinin sadece yaşayabilmek için bir ayda ortalama olarak yapması gereken harcamalar. Bütün bunlar toplamda 11.550 TL ediyor.
Geriye 17.002 TL’den 5.452 TL kalıyor. Bu geriye kalan para aslında 1 aylık tüm sosyal ihtiyaçlar, gıda harici alışveriş ve kredi ödemesi gibi kişisel harcamaları kapsamak zorunda.
Sadede gelelim:
Asgari ücret alan birinin aylık temel ihtiyaç harcamaları 11.550 TL demiştik ve hesaplama açısından saatlik net kazancı 76 TL dersek: 11.550 / 76 = 151,9 yapıyor.
Bu, bir ayın 151,9 çalışma saatinde sadece temel masraflarını karşılamak için çalıştığı anlamına geliyor. Bu süre 16,8 iş gününe, yani neredeyse 3 çalışma haftasına denk geliyor.
2024’ün tamamında geçerli olacağı açıklanan yeni asgari ücret şimdilik yeterli gibi dursa da enflasyon artmaya devam ederse bununla birlikte barınma, fatura ve yiyecek fiyatları da artmaya devam edecektir. Bu durumda asgari ücret alan birinin sadece yaşamak için çalıştığı gün tekrardan 2023’teki 18 gün civarına gelebilir ve hatta bunun üzerine de çıkabilir.
Siz de aylık temel ihtiyaç harcamalarınıza ödediğiniz miktarı çıkarıp, bunu saatlik olarak kazandığınız paraya bölerseniz bir ayın kaç saatinde sadece temel masraflarınızı karşılamak için çalıştığınızı bulabilirsiniz.
Geriye kalan kaç saatini, istediği şeylere harcayabileceği parayı kazanmak için çalışıyor?
Geriye kalan çalışma günlerinde kazanılan para ise sosyal aktivitelere, alışverişe ve diğer harcamalara kalıyor. Gerçekte olan şey ise bunu bile harcayacak vaktinin olmaması.
Günlük 9 saat iş, 7 saat uyku ve 2 saat yol dersek geriye sadece 6 saat kalıyor. Kahvaltı, akşam yemeği, duş ve ütü gibi zorunlu aktiviteleri de çıkardığımızda geriye ne yazık ki 4 saat kalıyor.
Bu 4 saat; aile ve arkadaşlarla görüşmek, sinemaya veya konsere gitmek, kitap okumak ve kendini geliştirmek gibi aktivitelere harcanıyor.
