Eğik görüntüsüyle İtalya’nın simgesi hâline gelen Pisa Kulesi, Orta Çağ’dan günümüze miras kalan en önemli yapılardan biri olarak kabul ediliyor. Ziyarete giden her turistin muhakkak önünde fotoğraf çektirdiği kule, neden eğik bir forma sahip?
Aslında birçok kişi, kulenin en başından beri eğik inşa edildiğini düşünse de kule, daha sonra eğildi.
İyi ama, nasıl oldu da bu ikonik eğik formunu kazanmış olabilir?
Günümüzde eğik forma sahip Pisa Kulesi, aslında düz bir şekilde inşa edilmeye başlandı.
Şu anda dünyada eşi benzeri bulunmayan Pisa Kulesi, aslında başlangıçta eğik olması için tasarlanmamıştı. Aksine, daha sonra bu eğik formu düzeltmek için çok çaba da sarf edildi fakat, nafile!
1063 ve 1090 yılları arasında Pisa Cumhuriyeti yetkilileri, mimarlık açısından Venedik Cumhuriyeti ile rekabet etmek ve askeri başarılarını devam ettirebilmek adına bir şehir katedrali inşa ettirmek istedi. Burası, katedral, vaftiz alanı, mezarlık ve çan kulesini içinde barındıracaktı.
1173 yılında kulenin yapımı başlansa da neredeyse 200 yıl bitmemişti.
Ekonomik sebepler, iç savaşlar ve süregelen pek çok sorun, kulenin 1372’de tamamlanmasına yol açtı. Kuleyi kimin yaptırdığı net olarak bilinemiyor ancak mimarının Dioti Salvi olduğu biliniyor. Peki neden böyle eğik bir kule ortaya çıktı?
Aslında kulenin eğik olması, tamamen bir hataydı. Çünkü kum, kil ve deniz kabuklarından oluşan zemin üzerine inşa edilen Pisa, zemin uygunsuzluğuna kurban gitti. Kule, en başında eğilmemişti, üstelik ilk üç katı da inşa edilmişti. Fakat zamanla kule, zemininden dolayı eğilmeye başladı.
İnşaatın da durdurulması bir nevi eğimin fark edilmesinden kaynaklıydı.
Verilen bu uzun ara ise kulenin zemine iyice oturmasına neden olmuştu. 1272’de mühendis olan Giovanni di Simone, kulenin inşaatına devam etti. Yapının kısa tarafını dengede tutmak için bir duvar daha eklemek isterken kule, ekstra yüklenen ağırlıktan dolayı daha da derine battı ve gittikçe daha da eğik bir görüntü aldı.
Bununla kaldığını mı düşündünüz? Hayır. İnşaat tam 1372’de tamamlandı, bu süre zarfında ise 1,6 derece tekrar değildi. Seneler boyunca uğraşılan düzeltme girişimleri ise fayda etmedi, bugünkü ikonik görüntüsünü almasına vesile oldu.
1993’te kule giderek eğildiği için zeminine 600 ton kurşun yerleştirildi, bu çalışma, kulenin eğilmesini önlemeye yetmişti. Ancak çalışmalar hız kesmeden sürdü, sonucunda ise 2008’de eğimi sabitlendi. Bugün Pisa Kulesi’nin eğimi 3,99 derece.
