İnsanın bazen kendi yüzünü bile tanıyamadığı bir bozukluk olan yüz körlüğü (prosopagnozi), kişinin hayatını epey zorlaştıran bir durum. Peki tam olarak ne, neden oluyor ve belirtileri neler?
Çoğumuz zaman zaman bazı insanların yüzünü tanımakta zorlanabiliriz ancak yüz körlüğü bundan çok daha ötesi. Kendi yüzü dahil olmak üzere insanların yüzlerini tanımada zorluğa sebep olan prosopagnozi yani yüz körlüğü, bilişsel bir bozukluk.
Hatta Brad Pitt de aynı bozukluktan muzdarip. Gelin yüz körlüğünün tam olarak ne olduğuna, nasıl kendini gösterdiğine daha yakından bakarak bu ilginç bozukluğu öğrenelim.
Yüz körlüğü (prosopagnozi) nedir?
Yüz körlüğü (prosopagnozi), Yunanca “yüz” anlamına gelen prósōpon ve “bilememezlik” anlamına gelen agnōsíadan kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Toplumun %3’ünde görülüyor.
Kendi yüzü dahil olmak üzere insanların yüzlerini tanımakta güçlük çekmek anlamına gelen bu bilişsel bozukluğa sahip kişilerin bazıları fazla tanımadığı insanların yüzleri arasındaki farkı anlamazken bazıları ailelerinin ve arkadaşlarının yüzünü bile tanımayabilir.
Yüz körlüğü neden olur?
Yüz körlüğü, doğuştan veya sonradan olabiliyor. Doğuştan olan, beynin farklı bölgelerinin arasındaki iletişimin bozulmasıyla ortaya çıkıyor. Bazısı genetik de olabiliyor.
Sonradan kazanılan ise beynin yüz tanımayı kontrol eden kısımlarının hasar almasıyla meydana gelebiliyor.
Yüz körlüğünün belirtileri neler?
- Yüz tanımada zorlanma
- Yaşamdan sahnelerle ya da nesnelerle ilgili tanıma bozukluğu
- Nesnelerin kendisiyle ilgili geçmişini hatırlayamama
- Dizi ya da filmlerin olay örgüsünü takip etmede zorlanma
Bradd Pitt de bu bozukluğa sahip.
Bradd Pitt GQ dergisine röportaj verdiğinde yüz körlüğüne sahip olduğunu ve pek çok kişinin yüzünü tanıyamadığını söylemişti. Hatta şu sözleri de eklemişti:
“Bana kimse inanmıyor. Aynı bozukluğa sahip biriyle tanışmak istiyorum. Tanıştığım insanları hatırlamak istiyorum çünkü insanların soğuk ve ilgisiz olduğumu düşünmelerinden korkuyorum.”
