İngiliz tarihinin en kısa süreli hükümdarı olarak bilinen Lady Jane Grey, yalnızca 9 gün tahtta kaldı. Ölümü ise en az yaşadığı olaylar kadar trajikti.
Çünkü ölümünün ardından birçok Protestan tarafından “şehit” sayılmıştı.
Peki onun saltanatını bu kadar trajik ve kısa ömürlü yapan şey neydi?
Lady Jane Grey, 12 Ekim 1537’de Leicester yakınlarındaki Bradgate Park’ta dünyaya geldi.
Annesi Frances Brandon, Tudor Hanesi’nden Mary Tudor’un kızıydı. Mary Tudor, Kral 7. Henry’nin kızı ve Kral 8. Henry’nin kız kardeşiydi. Bu soy bağı, Jane’in İngiltere tahtına olan yakınlığını artıran önemli bir faktördü. Jane’in babası Suffolk Dükü Henry Grey, anne tarafından Tudor soyundan gelmesi nedeniyle, Jane’in taht için bir aday olarak dikkat çekmesini sağladı. Bu karmaşık soyağacı, onun kısa süreli tahta geçişini anlamak için kritik bir öneme sahipti.
Jane’in eğitimi, dönemin en seçkin öğretmenleri tarafından verilmişti. Hatfield’de aldığı bu eğitimde, Prens Edward (daha sonra Kral 6. Edward), Prenses Elizabeth (daha sonra Kraliçe I. Elizabeth) de yer alıyordu.
Bu eğitim, Jane’in entelektüel gelişimini desteklediği gibi, siyasi bilincini ve yeteneklerini de artırmıştı. Edward ve Elizabeth ile eğitim görmesi, ona sarayda ve politikada önemli bir yer edinme fırsatı verdi.
Grey’in tahta geçişi, İngiltere’nin o dönemdeki karmaşık dini ve siyasi atmosferinin bir yansımasıydı.
Kral 8. Henry’nin Katolik Kilisesi’nden ayrılarak İngiltere Kilisesi’ni kurması, İngiltere’nin dini yapısını köklü bir şekilde değiştirmişti. Henry’nin bu reformu, ülkenin dini yapısını ve dolayısıyla siyasi dengelerini etkiledi. Henry’nin ölümüyle tahta geçen oğlu Edward, Protestan bir kral olarak bu değişimin devamını sağladı. Edward’ın kısa süren hükümdarlığı, dini ve siyasi çekişmelere sahne oldu.
Ancak çok geçmeden Edward hastalandı, 1553’te ölümü yaklaşırken, John Dudley tarafından hazırlanan bir vasiyetname ile Jane Grey tahta aday olarak belirlendi. Dudley, kendi çıkarlarını korumak ve güç elde etmek için kızı Guildford Dudley ile Jane’in evlenmesini sağlayarak iki ailenin birleşmesini sağlamıştı.
25 Mayıs 1553’te Jane ve Guildford’un evlenmesiyle Dudley ve Grey aileleri arasındaki stratejik ittifak güçlendi.
10 Temmuz 1553’te Jane Grey, İngiltere Kraliçesi olarak taç giydi. Ancak bu, sadece bir geçiş dönemiydi. Jane’in tahta geçişi, Kral 8. Henry’nin kızı Mary Tudor’u tehdit ediyordu. Mary, Katolik inancına bağlıydı ve İngiltere’deki Katolikler tarafından destekleniyordu.
Ayrıca annesi İspanyol Prenses Katherine’nin de büyük bir etkisi vardı. Mary’nin tahta çıkması, Katoliklerin yeniden güç kazanması anlamına geliyordu. Mary, 19 Temmuz 1553’te kendi saltanatını ilan etti. Bu değişim, İngiltere’deki dini ve siyasi dengeleri köklü bir şekilde etkilemişti.
Mary Tudor’un saltanatı, özellikle Jane ve destekçilerinin idamıyla kanlı bir başlangıç yaptı.
Mary’nin gücünü pekiştirmek ve tahtını güvence altına almak için, John Dudley ve diğer birçok destekçisini idam ettirdi. 12 Şubat 1554’te Jane Grey ve eşi, Londra Kulesi’nde idam edildi. Protestanlıktan vazgeçmeyi reddettiği için öldürülen Jane, Protestanlar tarafından şehit olarak anıldı.
İngiltere tarihinde trajik bir olay olarak karşımıza çıkan bu durum, dini çatışmaların, aslında ne kadar derin ve dramatik bir geçmişi olduğunu gösteriyor.
