Tarihte birçok olaya şahit olmuş Hollanda’daki “Turkeye” Köyü, gördüğünüzde şaşıracağınız bir yer. Özellikle biz Türkler için farklı anlamlar taşıyan bu köyde herhangi bir Türk’ün bulunmaması da bu köyü daha da ilginç kılıyor. Dahası köye ilk ayak basan Türk’ün kim olduğunu görünce şaşıracaksınız.
Hollanda’nın tarihiyle ilişkilendirilen bu köyün geçmişi, 80 yıl süren İspanya Savaşı’nı Osmanlı Devleti’nin yardımı ile galip bitirmesine dayanıyor. Hollanda’nın o dönemki lideri Prens Maurits’in, bu minnet borcunu ödemek için geniş bir bölgeyi kapsayan bu yere “Türkiye” adını verdiği söyleniyor.
Belçika’ya komşu olan Zeeland bölgesi, Türkiye Köyü’nün bulunduğu alandır. Türkiye’den yaklaşık 3 bin km uzakta olan bu yörenin adında “Türk” geçmesi size de çok tuhaf gelmiyor mu?
Tarihi, 1590-1604 yılları arasına uzanıyor.
Hollanda’nın Zeeland bölgesindeki Türkiye Köyü, her sene on binlerce turist alan bir bölgedir. Bu yere de bu özel ismi 400 yıl önce, Hollanda’nın kurucusu olan Willem van Oranje’nin oğlu Prens Maurits vermiş. Yani, bu isim koyma durumunun tarihi Osmanlı’ya kadar dayanıyor. Ayrıca İspanyolları geri püskürten Osmanlı askerlerine bir minnet borcu olarak görülmüş.
Göklerde dalgalanan bir Türk bayrağı da var!
Zeeland’ın Oostburg ilçesi sınırlarında köye varmadan evvel Turkeijeweg (Türkiye yolu) tabelası yolcuları karşılıyor. İnsan, “bu ne güzel bir rastlantı” diye düşünürken bu kez Türkiye tabelası karşımıza çıkıyor.
Köyde ise dalgalanan Türk bayrağı, görenleri kendisine hayran bıraksa da kafada soru işaretleri oluşturuyor. Bu köyde, bir gönüllü elçi olduğu söyleniyor. Monique Strum isimli bu elçi, eşi Cor’la beraber ziyaretçileri bir Türk misafirperverliği ile konuk ediyor.
Elçinin evinde “Türkiye elçiliği, numara 16” yazıyor.
Evinde böyle bir tabela bulunduran elçi Monique, “Kendimi gerçekten Türkiye Büyükelçisi gibi hissediyorum” diyor.
Yalnızca Avrupa’dan gelen ziyaretçiler değil, Türkiye’den de gelen birçok insan olduğunu ekleyen Monique; evin içindeki her bir ayrıntıyı da Türkiye’ye özgü hazırlamış. Seccade, tespih, Türkiye fotoğrafları, Türk gazeteleri, Türk takvimi, Türk kahvesi, Türk sanatçıların kasetlerine kadar yok yok.
Köye ilk gelen isim Barış Manço.
Köye ilk adım atan Türk ise Barış Manço olmuştur. Hatta bir zamanlar sunduğu 7’den 77’ye programında köyün gönüllü elçisi olan Monique ile bir sohbet dahi gerçekleştirmiş.
Turkeye adlı köye 15 dakika mesafede Sint Anna Ter Muiden adlı kasabanın ilginç bir öyküsü var. Burası Hollanda-Türkiye ilişkilerinin en önemli ve başlangıç noktasını oluşturuyor. 400 yıl önceki savaşlar esnasında, Akdeniz’de, İspanyollardan para karşılığı kurtarılan Türk denizciler bu köye getirildiler.
Bu Türk esirler, İspanyolların savaş planlarına ait belgeleri Hollandalılara verdiler. Türk denizcilerin verdikleri bilgi ve taktikler sayesinde İspanyollar yenilgiye uğratıldı. İşte o sırada Sultan, Hollanda’ya bir şükran plaketi gönderdi. Gönderilen yarım ay şeklindeki bu plaket, köy meydanındaki çeşmenin üzerine yerleştirildi. Bir başka yarım aylı plaket de belediye binasının üzerine vidalandı.
Aslında bu konuda birkaç rivayet var:
1590-1604 yılları arası Hollanda Prensi Maurits döneminde, İspanyollarla yaşanan savaşlarda en önemli savunmanın yapıldığı yer Sint Anna Ter Muiden’dir. Buranın Hollanda için stratejik önemi çok fazla. O dönem İspanyolların elinde esir bulunan 1400 kadar Türk forsa, Hollandalıların yardımı ile kurtarılır.
Leventler kendilerini kurtaran Hollandalılara kıyafetlerini ve üç hilalli flamalarını hediye eder. Üç hilalli Osmanlı flamalarını gemilerinde göndere çeken Hollandalıları gören İspanyollar, ‘Osmanlı buraya donanma göndermiş’ diyerek korkar ve geri çekilir. Böylece ülke büyük bir istiladan kurtulur.
Diğer bir rivayete göre; Prens Maurits, İspanya’ya karşı Osmanlı’dan yardım ister. Gelen cevapta, asker gönderme yerine, Osmanlı flamasının kullanılması önerilir. Gemilerdeki Osmanlı flamalarını gören İspanyollar, Osmanlı’dan korkarak kaçarlar.
Hollanda-Türkiye arasında diplomatik ve ticari resmi ilişkiler 1612′de başladı.
400 yıl önce, 6 aylık uzun bir yolculuk ve iki ay süren bir beklemeden sonra, Sultan I. Ahmet tarafından kabul edilen Hollanda Büyükelçisi Cornelis Haga, resmi ilişkilerin anahtarı olmuştur. Daha açık söylemek gerekirse, pek çok devletin karşı çıkmasına rağmen, Haga’nın huzura kabul edilmesiyle, Hollanda’yı devlet olarak tanıyan ilk ülke Türkiye olmuştur.
Hollanda’da yer alan bu “Türk” Köyü, etkileyici tarihiyle ziyaretçilerini almaya devam ediyor.
