Amerika’nın Utah eyaletindeki Ulusal Orman’da, eşsiz bir organizma yaşıyor. Bu organizma, dünyanın en yaşlısı! Hayır, hayvan falan değil; o bir kavak ağacı. 106 dönümlük koruda, tek bir genetik bireyden oluşan binlerce ağaç var ve hepsi birbirinin kopyası.
Lakabı “Trembling Giant (Titreyen Dev)” olan “Pando” isimli organizma, binlerce yıldır kendini kopyalayarak hayata tutunduğu için “yaşayan en yaşlı organizma” ünvanına sahip.
Üstelik doğal afetlerden bile etkilenmeyecek seviyede kendini koruyabiliyor. Günümüzdeki insan faaliyetlerinin sonucunda her ne kadar eski gücüne sahip olmasa da Dünya’yı terk etme gibi bir düşüncesi yok!
Ormandaki tüm kökler birbiriyle ilişki içinde.
Latincede “yaymaktan” türeyen “yaydım” eyleminden gelen Pando ismi, aslında bu ağaçların nasıl çoğaldığıyla ilgili de ipucu veriyor. Köklerinden yepyeni organizmalar üreten ağaçların hepsi, yer altından birbirine bağlı.
Peki bu ağaçlardan toplam kaç tane var dersiniz? En az 47 bin adet! Hatta toplam ağırlıkları da 6 bin ton. En yaşlılarının yaşları ise 130 civarında.
Organizmanın yaşının ise 80.000 olduğu tahmin ediliyor ancak bazı uzmanlara göre 1 milyona yakın bile olabilir. Gerçekten akıl almayacak derecede büyük sayılar bunlar.
Ölen ağaçların yerine sürekli yenilerinin çıkarak yayılması, Pando’yu âdeta ölümsüz yaptı.
Ölümsüz diyoruz çünkü doğal afetlere karşı bile dayanıklılar. Eğer bir orman yangını çıkıp da ağaçlar yok olursa toprağın altındaki kökler yeni ağaçlar çıkaracaktır.
Ancak ne yazık ki insanlık olarak onları da etkiliyoruz. İnsan faaliyetleri sonucunda oluşan ekolojik ve çevresel değişiklikler yüzünden Pando korusu, yavaş yavaş küçülüyor. Hayvancılık endüstrisi için otlatılmaya çıkarılan hayvanlar, ormanı tahrip ediyor.
70’lerden bu yana oluşan yeni ağaçlar ise eskisi kadar dayanıklı değil.
Günümüzde ormandaki ağaçlar, henüz tam büyüyemeden ölüyorlar. Yani eski heybetlerine hiçbir zaman ulaşamıyorlar. Onları korumak için çeşitli önlemler alınmaya çalışılsa da hiçbir zaman eskisi gibi olmayacaklar gibi görünüyor.
Yine de organizmanın binlerce yıllık varlığıyla hâlâ yaşayan en eski organizma ünvanını ve ilgi çekiciliğini korumaya devam ediyor.
