Merkez üssü Kahramanmaraş olan depremler sonrası; birçok insan için “lüks” olan evlerin bile yıkıldığına şahit olduk. Elbette bu durum ev alırken veya kiraya çıkarken dikkat etmemiz gerekenleri yeniden düşünmemize sebep oldu. Biz de aklımızda oluşan soruların bazılarını işin uzmanlarına sorduk ve aldığımız cevapları sizler için derledik.
Ev almayı bir kenara bırakın, başka bir kiralık eve geçmek bile günümüz koşullarında epey zor. Öğrendik ki bir evin kaç odasının olduğundansa; ne kadar sağlam olduğu, nasıl bir zemine, hangi malzemelerle yapıldığı çok daha önemli.
Üstelik evinizde olmasını istediğiniz her kriter, ekstra maliyet anlamına geliyor. “Ebeveyn banyosu olmazsa olmaz”, “Bir tane de misafir odası olsun” diye düşünürken de kendinizi koca bir borcun altında buluyorsunuz. Nitekim paramızın yetmediği, deprem yönetmeliğine uygun yapılmış ve hatta “lüks” olarak nitelendirdiğimiz evler bile depremde yıkılabiliyor.
Ev ilanlarına şöyle bir bakalım…
Bina yaşı düşük olacak şekilde sıraladığımızda maalesef 2 milyon TL aşağısında pek fazla ilan görmüyoruz.
Bina yaşını yükselttiğimizde ise yine fiyatlar cep yakıyor. Ancak bu kez daha uygun fiyatlı evlerle de karşılaşıyoruz.
Durum böyleyken de maalesef birçok insan deprem yönetmeliğine uygun olmayan evleri tercih ediyor. Peki böyle bir ev aldığımızda ne yapabiliriz?
Böyle olmasının elbette pek çok sebebi var. Şimdilerde yaygın olarak neredeyse her evde gördüğümüz pek çok teknoloji eski evlerde bulunmayabiliyor. Üstelik deprem yönetmeliğine uygun olmaması, tesisatının eski olması ve daha pek çok durum alıcısının az olmasına sebep oluyor.
Eğer paranız eski sayılabilecek bu evlere yetiyorsa; müteahhit firmasına ulaşıp bina ile ilgili raporları talep edebilirsiniz. Kiracısı olduğunuz veya olmak istediğiniz ev için de bina raporlarını isteyebilirsiniz. Aynı şekilde daha önce yapılan bir deprem testi olup olmadığına ve zemin etüdüne de bakabilirsiniz.
Dışarıdan bakarak binada hasar olup olmadığını anlayabilir miyiz?
Bu, her zaman mümkün değil çünkü binanın temelinde, demirlerinde veya görünmeyen herhangi bir yerinde hasar olabilir. Ancak yine de dikkat edebileceğiniz bazı kriterler mevcut.
Evin zemin veya bodrum katında kolonlarda derin çatlak, tahribat veya kolonların kesilmiş olması gibi durumlar dışarıdan bakıldığında da görülebilir. Ancak kontrol etmek amacıyla çekiç gibi aletlerle binanıza herhangi bir müdahalede bulunmanız durumunda binanıza daha büyük hasarlar verebilirsiniz. Zira her çatlak, binanın sağlamlığını etkilemez. Bu sebeple herhangi bir müdahalede bulunmadan önce profesyonel bir destek almanızı öneririz.
Diyelim ki bir ev aldınız ve depreme dayanıklı olmadığını öğrendiniz…
Binanızın sağlamlığına da yine inşaat mühendisi veya bu alanda uzmanlaşmış kişiler tarafından bakılması gerekiyor. Yapılan testlerde binanızın depreme dayanıklı çıkmaması durumunda ise adli yollara başvurabiliyorsunuz.
Gayrimenkul uzmanından aldığımız bilgiye göre; müteahhit, yaptığı binadan en az 5 yıl sorumludur. Dayanıklılığıyla ilgili bir durumla karşılaşırsanız ise herhangi bir zaman aşımı olmaksızın kat malikleri müteahhite dava açabilir.
Binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını nasıl kontrol edebileceğinizle ilgili detaylı bilgi için:
Binalarımızın Depreme Dayanıklı Olup Olmadığını Öğrenmek İçin Hangi Adımları Takip Etmeliyiz?
Elbette diliyoruz ki bir daha böyle bir felaketle karşılaşmayız. Ancak deprem hayatımızın bir gerçeği ve buna göre yaşamamız gerekiyor. Yazımızın başında da dediğimiz gibi maalesef ev almak büyük bir birikim gerektiriyor. Bu kadar büyük meblağlar ödedikten sonra da haliyle hepimiz “güvende” olduğumuzdan emin olmak istiyoruz.
Bu sebeple yönetmeliğe uygun olsun veya olmasın bir ev almadan veya kiraya çıkmadan önce mutlaka altınızdan geçen fay hattına kadar binanızın tüm rapor ve testlerine bakmanızı öneriyoruz. Zira yaşadığımız son olaylar gösterdi ki; yönetmeliğe uygun olan da olmayan da yıkılabiliyor.
