Bir kişi kafasından darbe alıp doktora gittiğinde çoğunlukla yapılan ilk şey göz bebeklerine ışık tutmak olur ve bu uygulama hayati önem taşır. Peki tam olarak neden yapılıyor?
Eğer daha önce kafanızdan bir darbe alarak hastaneye gittiyseniz doktorun gözünüze bir ışık tuttuğunu biliyorsunuzdur. Kafadan darbe alan birinin gözüne ışık tutulması, pek çok hayati fonksiyonları değerlendirmede büyük önem taşıyor.
Özellikle travma sonrası, olası bir beyin hasarını ya da kafa içindeki herhangi bir olumsuz durumu tespit etmek için çok önemli. Nasıl bir öneme sahip olduğuna ve nelerin tespit edildiğine birlikte bakalım.
Beyin ve sinir sistemini analiz etmek için kritik.
Kafaya alınan darbeler, beyin dokusunda baskı yaratabiliyor veya beyin sapı fonksiyonlarını etkileyebiliyor. Göz bebeğinin verdiği ya da vermediği tepkilere bakarak beyindeki herhangi bir sorun tespit edilebiliyor. Temel bir nörolojik değerlendirme yöntemi de diyebiliriz.
Sadece göz bebeklerine bakarak o kadar çok şey anlaşılabiliyor ve olası problemlerin önüne geçmede büyük rol oynuyor ki, birazdan tek tek anlattığımızda siz de hayret edeceksiniz.
Göz bebeklerinin ışığa tepkisi, görme siniri ve beyin sapı arasındaki bağlantılar aracılığıyla kontrol ediliyor.
Beyin sapı, temel yaşam fonksiyonlarını düzenleyen bir bölge ve göz bebeğinin hareketleri bu bölgenin olması gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını gösteriyor çünkü kafaya alınan bir darbe, bu sinir yollarında veya beyin sapında hasara neden olabiliyor.
Normalde, parlak ışık tutulduğunda göz bebekleri küçülürken karanlıkta genişliyor fakat kafa travması sonrasında göz bebekleri aşağıda bahsedeceğimiz şekilde normal olmayan tepkiler verebiliyor:
- Ani ve genişlemiş göz bebekleri; beyin sapının baskı altında olduğunu, beyin kanaması olabileceğini gösteriyor.
- İki göz bebeğinin farklı boyutlarda olması, beyindeki bir yaralanma ya da kanamayı işaret edebiliyor. Özellikle bir göz bebeği diğerine göre daha genişse görme sinirinde bir hasarın habercisi olabiliyor.
- Göz bebekleri ışığa herhangi bir tepki vermezse beyin sapı ya da görme siniri işlevini kaybetmiş olabiliyor.
Kısacası göze ışık tutmak ve göz bebeğinin tepkilerini izlemek; kişinin bilinç seviyesini, nörolojik durumunu değerlendirmek ve ona göre müdahale etmek için epey önemli.
