Uçakla seyahat ederken birçoğumuz köpek havlamasına benzer bir ses duymuşuzdur. Bu durum bizlere çoğu zaman uçakta bir köpek olabileceğini düşündürse de aslında durum hiç öyle değil.
Özellikle Airbus 320 tipi yolcu uçaklarında görülen bu ilginç olay, yolcuların da bazı zamanlar paniğe kapılmasına yol açıyor. Uçakta başka hiçbir aygıt ya da cihazın çıkarmadığı bu ses neyse ki hiçbir tehlike arz etmiyor.
“Köpek havlama sesini” duyduğumuz anda uçağın dengede olduğunu anlayabiliriz.
Bu ses, PTU – Power Transfer Unit, yani güç aktarma ünitesi isimli hidrolik sistemden geliyor.
Bu sesi genellikle uçak park pozisyonundan push back (geri çekme) aracı ile geriye doğru itilirken ya da inişte motorlar kapatıldıktan sonra duyabiliyoruz.
Duyduğumuz bu ses, aslında yakıt tasarrufu için de önemli bir detay.
Hidrolik dengenin sağlanmaya çalışıldığı zaman sistem, devamlı olarak on-off şeklinde pozisyon aldıkça bizler de havlamaya benzer bu sesi duyuyoruz.
Bu ses, kimi zaman vızıltı şeklinde de duyulabiliyor. Vızıltıya benzer sesin kaynağı da yine kargo kompartmanının kapılarının açılıp kapanmasında görev alan hidrolik pompanın sesidir.
Peki tüm bu sistem nasıl işliyor?
Airbus A320’de üç çeşit hidrolik sistem bulunuyor. Bunlar, yeşil mavi ve sarı olarak nitelendiriliyor. Mavi sistem, sadece elektrik gücüyle çalışırken yeşil ve sarı sistemler de motorlardan alınan güçle çalışıyor.
Ayrıca sarı hidrolik sistemi, motor arızalandığında elektrik gücüyle çalışmakta. PTU’nun görevi de tam olarak burada başlıyor. Sol motordan güç alan yeşil hidrolik sistemin pompası arızalanırsa veya sol motor durursa; PTU, sarı hidrolikteki basıncı mavi hidroliğe aktarabilirken aynı zamanda basıncı tam tersi şekilde de aktarabiliyor. Ancak hidrolik sıvısının yerini değiştiremiyor.
Bu işlemler olurken de genellikle bizlerin duymuş olduğu “havlama” sesi ortaya çıkmış oluyor. Endişelenecek bir şey yok, durum yalnızca bu sistemden ibaret!