Düşünsenize, tüm dünya tek bir para birimi kullanıyor. Artık seyahate çıkarken yanınızda döviz taşımaya ya da farklı ülkelerde alışveriş yaparken kur farkından zarar etmeye gerek kalmamış… Peki bu gerçekten mümkün olsa ne olurdu dersiniz?
Farklı ülkelerin farklı para birimlerini kullanması durumunun sebep olduğu tüm zorlukların bir anda kalktığını düşünün.
Kur farkı vb. kavramlar tamamen hayatımızdan çıksa ve tüm dünya tek bir para birimine geçse neler olurdu dersiniz? Biz de merak ettik ve bu soruyu yapay zekaya sorduk. Gelin cevaplarını birlikte inceleyelim.
İlk avantajı ekonomik açıdan hissederdik. Ticaret büyük ölçüde kolaylaşırdı!
Yapay zekâ, tüm dünyanın tek bir para birimine geçmesi durumunda uluslararası ticaretin çok daha kolay hâle geleceğini belirtiyor.
Farklı para birimlerinin kur değerleriyle uğraşmak zorunda kalmayan işletmelerin, ticari işlemlerini çok daha rahat yapabileceğini ve böylece ticaret maliyetlerinin düşeceğini de ekliyor.
Bunun da küresel ticaretin daha hızlı ve verimli hâle gelmesini sağlayarak dünya ekonomisini canlandıracağına vurgu yapıyor.
Ayrıca, seyahate çıktığınızda her ülkenin para birimini öğrenme derdi olmadan alışveriş yapabilmenin de büyük bir avantaj yaratacağını ve bu sayede turizmin artarak, insanların farklı kültürlerle daha çok etkileşime gireceğini belirtiyor.
Ekonomik egemenlik anlamındaysa bir dezavantaj yaratabileceğini söylüyor.
Yapay zekâya göre, her ülkenin kendi ekonomik yapısına uygun olarak belirlediği bir para politikası bu durumdan etkilenebilir.
Mesela, bazı ülkeler enflasyonu kontrol altında tutmak için para arzını kısar, bazıları ekonomik büyümeyi teşvik etmek için faiz oranlarını düşürür.
Onun görüşüne göre, ortak bir para birimi kullanıldığında, bu tür esneklikler ortadan kalkar ve dünya genelinde tek bir merkez bankası olursa bu bankanın aldığı kararlar her ülke için uygun ve avantajlı olmayabilir.
Örneğin, güçlü bir ekonomiye sahip olan Almanya için alınan bir faiz artırma kararı ekonomisi kırılgan olan Arjantin’i olumsuz etkileyebilir.
Kültürel ve sosyal açıdan da birçok etkisi olabilir.
Yapay zekâ bir para biriminin, aynı zamanda bir ülkenin kimliği olduğunu belirtiyor.
Türkiye’nin simgesi olan Türk lirası, Amerika’nın dünyaca tanınan doları, Japonya’nın yüzyıllık tarihi yansıtan yeni vb. para birimlerinin o ülkenin kültürel ve ekonomik bağımsızlığını temsil ettiğine vurgu yapıyor.
Tek bir küresel para birimi kullanımının, bu ulusal kimlikleri biraz arka plana itebileceğini belirtiyor.
Bu yüzden, ortak para birimi fikrinin bazı kültürel hassasiyetlere de dokunabileceğini söylüyor.
Sosyal dengesizliğe de sebep olmasının mümkün olduğunu söylüyor.
Yapay zekâya göre, tek bir para birimi kullanılması, ülkeler arası gelir farklarını ortadan kaldırmaz.
Aksine, gelişmiş ülkelerin hâkim olduğu bir sistemde düşük gelirli ülkeler daha da dezavantajlı hâle gelebilir.
Örneğin, Paris’teki bir işçiyle Bangkok’taki bir işçinin aynı maaşı kazanmadığı bir dünyada, aynı parayı kullanmak bu gelir uçurumunu daha belirgin hale getirebilir.
Bu durum, küresel eşitsizlikleri artırabilir ve bazı ülkelerde sosyal huzursuzluğa yol açabilir.
Özetle yapay zekâ, tüm dünya aynı para birimini kullansa kısa vadede ticaret ve seyahat açısından pek çok avantaj sağlansa da uzun vadede ekonomik bağımsızlık kaybı, kültürel kimliklerin zedelenmesi ve sosyal dengesizlikler gibi ciddi sorunların doğabileceği yorumunu yapıyor.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
Yapay Zekâya Sorduk: COVID-19 Hiç Yaşanmamış Olsaydı Neler Farklı Olurdu?
Yapay Zekâya Sorduk: Atatürk Olmasaydı Türkiye Nasıl Bir Yer Olurdu?
Yapay Zekâya Sorduk: I. Dünya Savaşı Hiç Çıkmamış Olsaydı Ne Olurdu? (Hayat Bayram Olur muydu?)
