Adabı vardır telefon kullanmanın, önce nasıl kullanacağını bileceksin, sonra kimleri rahatsız etmemen gerektiğini…
Mobil telefonların hayatımıza girmesiyle birlikte yepyeni görgü kuralları da beraberinde geldi. 20 yıldan fazladır yaygın bir şekilde hayatımızda olmasına rağmen hâlâ telefon kullanırken bazı temel nezaket kurallarına dikkat edilmiyor.
Hemen hemen her gün maruz kaldığınız, belki de bazılarını sizin de yapıyor olduğunuz bu rahatsız edici davranışlar maalesef çok fazla yapılıyor. İşte onlardan bazıları:
Sabah 10’dan önce, akşam 10’dan sonra gereksiz konular için arama yapılmamalıdır.
Kişilere göre bu saat aralıkları esneyebilir fakat genel ortalama bu şekildedir. Çok önemli bir konu olmadığı sürece fazla samimi olmadığınız kişileri belirli saatlerde aramamalısınız.
Çok acil bir durum yoksa telefonun en fazla 4-5 kez çaldırılması makbuldür.
Çünkü fazlası ısrarcılıktır. Acil olmayan bir konu için kimse uykusundan olmak, yemeğine ara vermek veya işini yarım bırakmak istemez.
Aradığınız kişiye kendinizi tanıtmadan “X orada mı?”, “Kimsin?” gibi sorular sorulmamalıdır.
Alacaklı gibi görünmemek için bu şekilde giriş yapmamalısınız.
Toplu taşıma, ofis, bekleme salonu gibi ortak kullanım alanlarında yüksek sesle telefon görüşmesi yapılmamalıdır.
Bir-iki dakikalığına sessiz bir tonda konuşulabilir fakat uzun uzun yüksek sesli görüşmeler insanların sabrını sınayacaktır. Üstelik bazıları abartıp görüntülü konuşma bile açabilmekte. Sadece kendinizi değil başkalarını da düşünmek gerekiyor.
Biriyle buluştuğunuzda onunla sohbet etmek yerine telefonunuzla ilgilenmek hoş bir davranış değildir.
Karşınızdaki insanı değersiz hissettirmiş olursunuz.
Yanınızda biri varken telefon görüşmesi yapıyorsanız, hattın ucundaki kişiye sormadan sesi hoparlöre almamalısınız.
O kişi belki de size özel bir şey söyleyeceği için gereksiz gerilecektir, ki özel bir şey söylemesine de gerek yoktur. Yanınızdaki kişinin onayı alınmadan “X’i veriyorum” deyip telefonu uzaktmak da hoş değildir (Bunu ebeveynler ne yazık ki çok fazla yapıyor).
Yapacağınız görüntülü konuşma öncesinde kamerada görünebilecek kişilerden onay almanız gerekir.
O kişi ev haliyle görünmek istemeyebilir, herhangi bir haliyle bile görünmek istememesi en doğal hakkıdır. Bu, genellikle ev arkadaşlıklarında sorunlara neden olabiliyor. Çekincesinin olmadığını biliyorsanız görüntülü konuşabilirsiniz fakat bu konudaki düşüncesini bilmiyorsanız ona sormadan açmak nezaket kurallarını hiçe saymaktır.
Biri sizi aradığında görüşmeyi onun sonlandırmasını beklemeniz gerekir.
Yoksa yüzüne kapatmak gibi olacaktır. Tabii vaktiniz yoksa, acilen kapatmanız gerekiyorsa bunu belirtip kapatabilirsiniz.
Kulaklıkla müzik dinlerken ses başkalarını rahatsız edecek düzeyde olmamalıdır.
Kulaklık yoksa video izlerken ses hiç açılmamalıdır.
Toplu taşıma, sinema, kütüphane gibi ortak kullanım alanlarında telefon sessizde tutulmalıdır.
Herkesin telefonundan arama, bildirim sesleri yükselseydi tam bir kaos ortamı oluşurdu. Hatta tuş sesleri de böyle ortamlarda kapalı tutulmalıdır.
Biri size telefondan bir şey gösteriyorsa telefonu elinize almamalısınız.
Kendisi uzattığında ise o şeye baktıktan sonra hemen geri vermeniz gerekir, sağa sola kaydırıp diğer şeylere bakmanız hoş olmayacaktır.
Birini görüntülü aramadan önce ona danışmanızda fayda vardır.
Haber vermeden birini görüntülü aramak hoş karşılanmaz. Özellikle bu bir “grup görüntülü araması”ysa. Tabii çok samimi olduğunuz ve bu konuda çekincesinin olmadığını bildiğiniz kişileri aramanızda bir sorun yoktur.
Arada bir halini hatırını sormadığınız, doğum günleri veya düğünü için bile aramadığınız birini sırf işiniz düştüğü için aramanız, yazmanız nezaketsizlik örneğidir.
Birine “kullan at peçete” muamelesi yapmaktan farkı yoktur.
Sizden IBAN numarası istendiğinde ekran görüntüsü şeklinde göndermemeniz gerekir.
Aynısının size yapıldığını düşünün.
Toplu taşıma gibi alanlarda başkasının telefonuna gözünüzü dikip bakmak bir tacizdir.
Bazıları abartıp özel konuşmaları dahi okuyabiliyor.
Aradığınız kişi yemek yediğini söylediyse ve anlatmak istedikleriniz uzunsa daha sonra arayacağınızı söyleyip telefonu kapatmalısınız.
Konuyu uzatırsanız hem o kişinin önündeki yemeğin soğuması gibi durumlar olacaktır hem de masada başkaları varsa onlara saygısızlık olacaktır.
İnsanların bir arada olduğu sinema gibi karanlık ortamlarda telefonun ışığını açmamanız gerekir.
Aniden açtığınız telefon ışığı, gözü karanlığa alışan insanların gözünü alacaktır. Film devam ediyorken açmak ise dikkat dağıtacağı için saygısızlıkta sınırları zorlamış olursunuz.
Birinin iletişim bilgilerini onun izni olmadan paylaşmamalısınız.
WhatsApp grubuna eklemeden o kişiye haber vermeniz hoş bir davranış olacaktır. Birbirinin telefon numarasını önceden bilmeyenlerden oluşan bir grupsa bazı kişiler bundan rahatsız olabilir.
Toplu alanlarda telefonunuzun kamerasını karşınızdakinin suratına doğru tutmamalısınız.
Daha da önemlisi namahrem bölgelerine yaklaştırmamaya çalışmanız gerekir. “‘İnsanları fotoğraflayıp onları sosyal medyada küçük düşürmeyin.’ dememize gerek yok” demek isterdik fakat ne yazık ki artık insanlar bunu yapmaktan çekinmiyorlar bile.
