Birleşik Arap Emirlikleri’nin en yüksek nüfusuna ve Abu Dabi’den sonra ikinci en geniş yüz ölçümüne sahip şehir olan Dubai, 828 metre yüksekliğindeki dünyanın en yüksek binası Burj Khalifa ile dikkati çekmeyi başaran bir şehir. Fakat böylesine modern bir emirlik, büyük bir kanalizasyon problemiyle karşı karşıya.
Şaşırtıcı olan şey ise lüks otelleri, alışveriş merkezleri ve dikkat çekici mimarisiyle adından söz ettirmeyi başaran bir şehrin, karşıdan oldukça basit bir konu olarak görülen kanalizasyon noktasında bir hayli başarısız olması. Sizce de kulağa mantıksız gelmiyor mu?
Peki Dubai’deki dışkı probleminin arkasında nasıl bir sebep var ve problem tam olarak nedir?
Bu sorunun sebebini daha iyi anlayabilmek için öncelikle Dubai’nin inşa edilme sürecine bakalım.
Dubai’nin tüm harikulade yapıları, işletmeleri ve turistleri çekmek için hükûmet tarafından finansa edilir. Şehir, dünyanın dört bir yanından gelen insanların ve yeni göçmenlerin ilgisini toplamak amacıyla oldukça düşük vergi politikaları uygular.
Aslında Dubai’de gelir veya satış vergisi yoktur. Şehir bunun telafisi için ise diğer gelir akışlarını arttırma yoluna gider. Fakat Dubai, bu tarz bir vergi politikası belirlediği için yeni bir projeye girişmek istediğinde borçlanmak zorunda kalır.
Örneğin Dubai, 1,5 milyar dolara mal olan Burj Khalifa’yı inşa ederken de borçlanır. Üstelik o dönem tek gideri yalnızca bu gökdelen de değildir. Şehir, Emirates filosunun yapımı ve reklam kampanyası için milyarlarca dolar harcar.
Belli ki Dubai, Burj Khalifa ve Emirates filosunun dışında farklı projeler için de büyük paralar harcamıştır ki 2018’de borçlarının, 65 milyar dolara ulaştığı tahmin edilir.
Böylesine büyük bir rakam, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) %56’sını oluşturur. Dubai’nin diğer ülkeler ve şehirler gibi vergi veya petrol geliri yoktur. Şehir, büyük oranda turizm ücretlerine ve yatırımlarına bağımlıdır.
Kısaca Dubai’de kaç kişinin yaşadığı ve insanların şehrin hizmetlerinden hangi oranda faydalandığı, şehrin gelir kaynağı açısından bir hayli önemlidir. Ayrıca Dubai, 2008 yılında birçok devlet bankasının neredeyse çökmesine sebep olan küresel mali krizden de etkilenmiştir.
Nihayetinde Dubai, gelirlerini artırabilmek için Burj Khalifa’nın inşaatının bitirilmesine yönelir.
Çünkü dünyanın en yüksek gökdeleni olacak bu yapı, dünya çapında binlerce insanın dikkatini çekecek ve şehre gelen turist sayısında artış görülecektir. Bu sebeple gökdelenin inşası bir an önce bitirilmek istenir ve bu esnada bir kanalizasyon sisteminin gerekli olmadığına karar verilir.
Kanalizasyon altyapısını geliştirmek için zaman veya para harcamak kesinlikle öncelikler arasında yoktur. Bu nedenle atıkları kamyonlarla dışarı atmak, kısa vadede kanalizasyon sistemini genişletmekten daha ucuza mal olacaktır.
Fakat Burj Khalifa’nın ününün yayılmasıyla ve burayı ziyaret eden insan sayısının artış göstermesiyle, çok daha fazla atık birikmeye başlar.
Bu gökdelenin tahmini olarak 35.000 kişiyi ağırlayacağı tahmin ediliyordu. 35.000 insan ise günde 7.000 kilogram dışkı anlamına geliyordu. Burj Khalifa’nın bu atıklardan kurtulması için kamyonlar gün aşırı gelip, binadan sürekli olarak dışkı pompalıyordu.
Ancak bir sorun daha vardı. Şehrin kanalizasyon hatları, gerekli taşıma kapasitesine sahip değildi. Bu da kuyrukta bekleyen kamyonların, fabrikalara saatlerce insan atığı atmasına sebep oldu ve şehir genişlemeye devam ettikçe bu durum, şehir merkezindeki çok sayıda binanın kaderi hâline geldi.
Hedefi nüfusunu arttırmak ve dünya çapında tanınmak olan Dubai için bu problem, uzun yıllar boyunca ciddi anlamda çözülmeye çalışılmadı.
2017 yılına gelindiğinde ise yıllardır devam eden kamyonlarla dışkı taşıma durumu, artan sağlık problemleri sebebiyle son buldu. Dubai hükûmeti, kanalizasyon sistemini büyük ölçüde iyileştirmek için 30 milyar dolarlık bir bütçe ayırdı.
Ayrıca hedeflenen yeni sistem, milyonlarca metreküp sulama suyu üreten atık suyun azaltılmasına da yardımcı olacak. Fakat proje şimdilerde tamamlanmış değil ve 2025’e kadar sürmesi planlanıyor.
Özetle Dubai, birkaç yıl içinde dışkı taşıyan turuncu tankerlerinden büyük oranda kurtulmuş olacak ve sahip olduğu modern mimari tasarımlarının yanına aynı seviyede bir kanalizasyon sistemini de dahil etmeyi başaracak gibi gözüküyor.
