Dünya’nın en büyük tatlı su göllerinden biri olan Victoria, aynı zamanda Dünya’nın en ölümcül göllerinden biridir. Peki onu ölümcül yapan şey nedir?
Victoria gölüne giren insanlar, ne yazık ki içten içe hastalanmaya başlar. Bu hastalığın hangi sebeple meydana geldiği ise oldukça karmaşıktır.
Gelin, Victoria Gölü’nü neyin bu kadar ölümcül ve tehlikeli yaptığına bakalım.
70.000 kilometrekarelik Victoria gölü, milyonlarca insan için hayati bir kaynaktır.
Kenya, Uganda ve Tanzanya olmak üzere üç Doğu Afrika ülkesini kapsar ve 80’den fazla adaya ev sahipliği yapar. Bu gölün dengesiz hava koşulları, yılda yaklaşık 5.000 ölüme sebep olur.
Ancak bu göl, aynı zamanda ölümcül bir hayvana da ev sahipliği yapar. Binlerce insanın ölümüne sebep olan canlı, küçük bir salyangozdur. Bu salyangoz, şistosomiyazise isimli paraziter bir hastalığa sebebiyet verir.
Victoria Gölü de dünyanın şistosomiyazise merkezlerinden biridir.
Şistosomiyazis ilk olarak, 1850’lerde Alman doktor ve parazitoloji alanının önemli öncülerinden olan Theodor Bilharz tarafından keşfedilir. Ancak bu hastalık, keşfedildiği tarihten önce de varlığını sürdürür. Hatta Antik Mısır mumyalarında bile enfeksiyon kanıtları bulunur.
İnsanlar, Victoria Gölü’nün tatlı suyuna serinletici bir dalış yaparak bu parazite yakalanabilir. Örneğin enfekte bir kişi, kirli idrar veya dışkıyı tatlı suya geçirdiğinde, yumurtalar larvalara dönüşür.
Bu larvalar, suda yüzer ve tatlı su salyangozlarına nüfuz ederek onları da enfekte eder. Larvalar, salyangozda gelişmek ve çoğalmak için yeterli zamana sahip olduğunda cercaria ismi verilen bir formda su kütlesini geri bırakırlar.
Bu cerciaların bir kuyruğu ve başı vardır.
Salyangozdan çıkıp, çevredeki suya doğru ilerlerler. Etrafta bir insan ararlar ve bulduklarında vücutlarına, tıpkı bir solucan gibi girerler. Bu süreçte kuyruklarını kaybederler ve kan dolaşımına dahil olurlar.
Kan dolaşımına girdiklerinde akciğerde durur, karaciğere varırlar. Sonucunda bazıları bağırsakların etrafına bazıları ise mesaneye göç ederler. Bu canlının dişisi, günde 1000’e kadar çok sayıda yumurta bırakır.
Sonrasında bu yumurtalar, dışkılanan bağırsakta gömülür ya da idrar yoluyla serbest bırakılır. Ayrıca bu enfeksiyon; titreme, öksürük, ateş ve kas ağrılarına sebep olabilir. Eğer fark edilmezse ve hiçbir tedavi uygulanmazsa, yıllarca devam edebilir ve ölüme götürebilir.
