ABD Lideri Donald Trump’un geçtiğimiz günlerde Amerikan şirketlerinin ‘ulusal güvenlik riski teşkil eden’ firmalardan telekomünikasyon ekipmanı almasını yasaklayan bir kararname imzalamıştı. Bu kararın akabinde birinci adım dün gece Google‘dan geldi. Firma Huawei ile olan münasebetlerini askıya aldığını açıkladı. Mevcut telefonları etkilemeyecek bu karar firmanın gelecekte satışa sunacağı modelleri kapsıyor.
Google’ın Huawei kararı kesimi nasıl etkileyecek
Bu büyük ve değerli kararın elbette birtakım yansımaları olacak. Şu an bölümde bir bilgi kirliliği olsa ve ‘Huawei telefonları uygulamaya yükleyemecek, Huawei telefonları güncelleme almayacak, Huawei telefonları YouTube’a giremeyecek’ üzere savlar dolaşsa da şimdilik bu hususta net bir bilgi bulunmuyor.
Ancak akıllı telefon dalında temelde iki farklı işletim sistemi bulunuyor: Bunlardan biri Google’ın sahip olduğu Android, başkası ise Apple‘ın sahip olduğu iOS. Yani her iki işletim sistemi de ABD’li markalara ilişkin.
Mobilde dünya çapında Google’ın hakimiyeti var
StatCounter sitesinin Nisan 2019 sayılarına nazaran dünya çapında iOS kullanım oranı yüzde 2.76 iken, Android işletim sisteminin kullanım oranı ise yüzde 75.22. Yani Android‘in ezici bir üstünlüğü bulunuyor.
Android’de önder Samsung
Android cephesine bakacak olursak üreti bazında ise Çinli markaların hakimiyeti kelam konusu. En fazla Android aygıt üreten ve Çinli olmayan tek marka Samsung. Bu markayı sırasıyla Huawei, Xiaomi, Vivo ve Oppo takip ediyor. Bu 4 markanın 2019 yılının birinci üç ayında sattığı telefonların toplam sayıya oranı yüzde 47’yi buluyor. Yani Samsung dışındaki üreticileri çıkarırsak Android pazarının yarısına yakını Çinli markaların elinde.
Huawei ikinci marka
Huawei özelinde baktığımızda ise markanın telefon pazarındaki satış hissesi 2019 yılının birinci çeyreğinde yüzde 19 oldu. Bu sayıyla ABD’li rakibi Apple‘ı da geride bırakan marka dünyanın ikinci en büyük cep telefonu üreticisi haline geldi. Markanın bu yılın sonuna kadar amacı ise dünyanın en çok cep telefonu satan markası olmak.
Android telefon üreticilerinin yarısı sıkıntıda
Eğer Google‘ın aldığı bu karar öteki Çinli markaları da kapsayacak biçimde genişletilirse Android telefon üreticilerinin yarısının farklı bir tahlil bulması gerekecek. Lakin bu durum yalnızca Çinliler’i değil birebir vakitte bu işten para kazanan Google‘ı ve başka ABD’li şirketleri de etkileyecek.
Zira Google‘ın gelirlerinin değerli bir kısmı reklamdan geliyor. Bu reklamlar için markanın Android işletim sistemli telefonlardan gelen bilgileri kullandığı herkes tarafından bilinen bir gerçek.
Madalyonun öteki tarafına baktığımızda ise Çinli markaların birçok ABD’li şirketle bilhassa üretim konusunda işbirliği yaptığı da bir gerçek. Örneğin Apple‘ın iPhone telefonları Çin’de üretiliyor. Ayrıyeten birçok Çinli marka ABD’li teknoloji firmalarına eser tedarik ediyor. Lider Trump‘ın aldığı bu kararın uygulama mühleti 150 gün olduğu için bu durumun öbür markaları nasıl etkileyeceği şimdilik net değil.
Öte yandan Intel, Microsoft ve Qulcomm üzere markaların Çinli firmalarla sıkı bağları ve işbirlikleri var. Bu durumun mevcut ilgileri nasıl etkileyeceği şimdilik net değil. Lakin şunu söyleyebilirim: Her iki tarafa da önemli olarak ziyan verecek bir karar bu.
Teknoloji tarihi değişiyor
Alınan kararın siyasi tarafının olduğ ve Çinli markaların giderek güçlenmesi ve inovasyonu bayrağını ABD’li markalardan almasının bu stil bir kararda tesirli olduğu düşünülse de teknoloji tarihinin kıymetli bir dönüm noktasında olduğunu söyleyebilirim.
Güç istikrarlarının değiştiği bugünlerde Çinli markaların yapacağı en mantıklı adım kendi işletim sistemini geliştirmek. Lakin bu ‘sadece bir işletim sistemi geliştirmek’ olmadığı birebir vakitte bir ekosistem geliştirmek olduğu için orada alınacak uzun bir yol var. Geçmişte Microsoft Windows Mobile (sonradan ismi Windows Phone oldu) ile emsal bir deneme yapmış lakin başarılı olamamıştı. Büyük emek, ekonomik güç ve vizyon gerektiren işletim sistemi geliştirme konusunun nasıl bir yola gireceği şimdilik bilinmeyen.