Brexit’in içinden çıkamayan İngiltere Başbakanı Theresa May, gözyaşları içinde yaptığı açıklamayla 7 Haziran’da misyonu bırakacağını duyurmuştu. Bu durumda İngiltere güçlendirmek istediği bilişim bölümü insan kaynağı açığını kapatmak için nasıl adımlar atması gerekecek. Ankara Anlaşması’yla dünyaya açılmak isteyen Türk girişimcileri ne üzere gelişmeler bekliyor?
May’in istifası sonrası Ankara Mutabakatı’nın akıbeti ne olacak?
Sonunda söylentiler gerçek oldu ve İngiltere’nin Demir Leydi lakaplı Margaret Thatcher’ın akabinde ikinci bayan başbakanı olan Theresa May, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması olarak isimlendirilen Brexit süreciyle ilgili parlamentoya sunduğu çeşitli formüllere dayanak bulamadığı için istifasını açıkladı. Üstelik gözyaşları içinde…
Bundan 3 yıl evvel 2016 yılının haziran ayında Brexit oylamasının sonrasında eski İngiltere Başbakanı David Cameron’ın 6 yıllık sürecin sonunda istifa etmişti. Bunun üzerine misyona gelen bugünkü Başbakan May, selefi Cameron üzere Brexit süreci nedeniyle haziran ayında vazifesi bırakacağını açıkladı. Bilhassa son haftalarda düzgünce ayyuka çıkan istifa haberleri de böylelikle gerçeğe dönüşmüş oldu.
May’in istifasını açıklamasının akabinde tekraren parlamentoya gelen ve bir türlü akıbeti netleşmeyen Brexit sorunu de yeni soru işaretleriyle uygunca karıştı. Geçtiğimiz hafta parlamentoda yaptığı konuşmayla ikinci referandum için oylama teklifinde bulunan May’in uğraşları sonuç vermeyince 7 Haziran’da misyonundan ayrılacağını açıkladı.
BREXIT İNGİLTERE’DE TEKNOLOJİ KESİMİNİ ETKİLEYEBİLİR
Böylelikle partiler ortasındaki AB’den çıkış konusundaki senaryoların da bir yere varmadığı görülmüş oldu. Bugün itibariyle hem muhafazakâr hem de personel partisinde Brexit ile ilgili görüş ayrılıkları kelam konusu. Yeni sürecin belirleyicisi elbet May’in yerini alacak isme bağlı. İngiltere’de yaşayan Türklerin takip ettiği Vatandas.Uk blogunda yer alan bilgilere nazaran İngiltere’ye Ankara Muahedesiyle yerleşmeyi ve iş kurmayı düşünen Türkler için May’in istifasının ayrılık mutabakatı olsun ya da olmasının, her halükârda süreci uzatacağını öngörüyor. Hasebiyle May sonrası belirli olan bir şey varsa o da “belirsizlik”(!)
Dünyanın en kıymetli birinci 3 teknoloji kentinden biri olan Londra için bu AB üyesi şirketlerle iş yapan bilişim şirketleri için yeni belirsizlikler ve muhtemel meseleler manasına geliyor. Halihazırda ülkeden bu sebeple ayrılmayı düşünen teknoloji şirketlerinin oluşturacağı boşluk uzun müddettir Brexit gölgesinde tartışılıyor.
TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİ İÇİN KARAR ÖNEMLİ
AB içinde kalmak isteyen ve bu avantajı kaybetmek istemeyen teşebbüsçüler öteki Avrupa Birliği ülkelerine taşınma planı yapıyorlar. Bu da genç nüfusu üzere doğum oranı da azalan İngiltere için Brexit sürecinde ülkeyi etkileme ihtimali olan bir öbür sorun. Çünkü dünya dijital dönüşümü yaşarken İngiltere üzere bir dev, teknoloji oyununun içinde kalmak için gerekli atılımları yapmaktan kaçınmayacaktır, gelecek ismine kaçınmamalıdır. Lakin bu kaçınmama kararını verecek olan da partinin başına geçecek ve münasebetiyle başbakan seçilecek kişi olacak.
Başbakanlık koltuğuna oturabilecek isimler ortasında Boris Johnson ve Jeremy Hunt bulunuyor. Bu iki isimden Johnson’ın Brexit taraftarı olduğu, Hunt’ın ise AB’de kalma istikametinde fikre sahip olduğu biliniyor. Brexit’in öncü isimlerinden olan Johnson’ın Türkiye ile ilgili karnesi de AB’den çıkış isteğiyle yakın olduğu sav ediliyor. Devrin Başbakanı David Cameron’a hitaben kaleme aldığı mektupta AB üyesi olmaya hazırlanan Türkiye’den gelecek göçü önlemenin tek yolunun Brexit olduğunu belirtmişti. Her ne kadar daha sonra Türkiye’yle ilgili bir açıklama yapmadığını belirtse partinin önderi olursa AB’den çıkış tarafında ilerleyeceği kesinlikle.
BİLİŞİM DALINDAKİ BOŞLUĞU TÜRKLER DOLDURABİLİR
Değişiktir, Boris Johnson’ın Osmanlı periyodunda Damat Ferit Paşa hükümetinde bakanlık yapan Ali Kemal Bey’in torununun oğlu olduğu biliniyor ve kendisi de bunu sıklıkla lisana getiriyor.
Türk kökenini sık sık hatırlatmasına karşın Türkiye aksiliği ile daha çok bilinmesinin gerisinde İstiklal Çabasına karşı tutumuyla bilinen Ali Kemal Bey’in olup olmadığı da tartışma konusu. Türklere karşı olmadığını ve bunu daha evvel lisana getirmediğini belirten Johnson önder olursa -başarılı olup olmayacağı soru işaretleriyle-AB’den ayrılmayı tercih edeceği kesinlikle.
Ne var ki AB’den ayrılma süreciyle oluşacak insan kaynağı açığını (özellikle bilişim sektöründe) kapatmak için yüzünü Avrupa’ya açılmak isteyen şirketlerin ve girişimcilerin olduğu ve İngiltere’ye adaptasyon sorunu yaşamayanların olduğu köklerinin bulunduğu Türkiye’ye çevirebilir. Bu durumda AB ile bağdaştırılan Ankara Mutabakatı’nın yine görüşülmesi gündeme gelebilir.
ANKARA MUTABAKATININ AKIBETİ NE OLUR?
Jeremy Hunt’ın vazifeye gelmesi durumunda ise Johnson’ın Brexit ısrarına karşı AB ile kalma konusunda ısrar etmesi bekleniyor. Ne var ki yapılan referandumun uygulanmaması farklı, bu süreci geri almak için yapılacak yeni bir referandum yeni sorular oluşmasına neden olabilir.
İngiltere’nin 2016 haziranında düzenlediği referandumda ayrılık yanlılarının kampanyasının ana temasını göçmen ve yabancı aksiliği oluşturuyordu.
Ülkeye giren AB vatandaşlarının ülkeye paha katmadığı üzere ahenk sağlayamadığı da tartışıldı. Ne var ki 1963’te Türkiye ile imzalanan Ankara Mutabakatı (ECAA Agreement) kapsamında ülkeye gelen Türkler, Birleşik Krallık’ta istihdam oluşturdu ve çeşitli işler kurarak başarılı işlere imza attı.
İNGİLTERE’YE NAZARAN SON 5 YILDA BAŞVURANLARIN SAYISI
Ankara Mutabakatı ile ülkemizden İngiltere’ye gidenlerin sayısında son yıllarda artış yaşanıyor. Bu artış içerisinde teknoloji üzerine çalışanların ve/veya bilişim üzerine teşebbüste bulunanların sayısı daha da fazla. İngiltere İçişleri Bakanlığının datalarına nazaran kişisel olarak Ankara Muahedesiyle yapılan müracaatlar sonucu ülkeye kabul edilenler (başvuran kişinin ailesindekilerin sayısı ayrıyeten ekleniyor) 2015 yılında 3,155’ten 2016’da 3,560’a ve 2017’de 5,205’e yükselmiş.
Geçtiğimiz yıla baktığımızda ise 7,607 Türk vatandaşının başvurduğu Ankara Mutabakatında Vatandas.Uk’in verdiği bilgilere nazaran kabul edilen her üç müracaattan biri bilişim dalında faaliyet gösteriyor. İngiltere’nin teknoloji bölümüne olan bağlılığı ve bu alandaki gücünü muhafaza isteği üstteki kabul oranlarından da anlaşılıyor.
DAHA ÇOK YAZILIM GELİŞTİRİCİLER TERCİH EDİYOR
Teknoloji bölümünde Avrupa’ya açılmak isteyenler için Brexit’in tartışmaları ortasında İngiltere inançlı bir büyüme limanı olarak yarar sağlayabilir. Türkiye’den çok sayıda yazılımcının tercih ettiği İngiltere’de bir Java Geliştiricisinin günlük maaşı 300 pound’dan başlıyor. Çok tercih edilen Python lisanında geliştirme yapan bir yazılımcı ise düzeyine nazaran günlük 500 pound kazanmakta. Ankara Muahedesiyle İngiltere’de iş kurarak Amerika ve Avrupa’ya coğrafik olarak avantajlı hizmet sunmanın mümkün olduğu mevcut tertipte Türk şirketlerin yurtdışına açılması da bu sayede kolaylaşıyor.
