Vahşi doğanın en sinsi avcılarından bir tanesi olarak bilinen panter, bu özellikleri sayesinde ormanın hayaleti olarak da anılırlar. İnanılmaz bir hızla koşan, durduğu yerde metrelerce zıplayan, suda bir balık gibi yüzebilen bu etkileyici canlı panter hakkında bazılarını ilk kez duyacağınız ilginç bilgilere gelin yakından bakalım.
Geçtiğimiz yıllarda Marvel Sinematik Evreni’ne dahil olan Black Panther isimli kahraman sayesinde hepimiz neymiş ya bu panter diye merak etmeye başladık. Aslında belgesel izleyen insanların panter hakkında az çok bilgisi vardır ancak bu canlıların sahip olduğu yetenekler o kadar hayret verici ki zaman zaman gördüğümüz özelliklerin gerçekliğine inanmakta güçlük çekebiliriz.
Panterler inanılmaz bir hızla koşuyorlar, suda balık gibi yüzüyorlar, yetmezmiş gibi inanılmaz yüksekliklere kolayca zıplayabiliyorlar. Ormanın derinliklerinde bir hayalet gibi tek başına yaşayan bu canlıların avı olma düşüncesi bile tüyler ürpertici çünkü tüm bu muhteşem becerilerinin yanı sıra aynı zamanda sinsi bir avcı olmayı da başarıyorlar. Gelin panterler hakkındaki ilginç gerçeklere biraz daha yakından bakalım.
Panterler hakkında bilgiler:
- Panter ailesi düşündüğümüzden daha geniş.
- Farklı kıtalarda yaşasalar bile benzer ekosistemlerde var olurlar.
- Farklı farklı renklerde panter görmek mümkün.
- En hızlı değil ama çok hızlı.
- Hızlı koştukları yetmezmiş gibi iyi de yüzerler.
- Çiftleşme dışında bir panteri kolay kolay sosyal bir ortamda göremezsiniz.
- Panterler, gücü yettiği her canlıyı yiyebilir.
- Kuzey Amerika panteri hakkında kanıtlanmamış bir efsane var.
- Panterler tıpkı bir aslan gibi kükreyebilir.
- Panterlerin soyu tükendi mi sorusunun yanıtı biraz üzücü.
Panter ailesi düşündüğümüzden daha geniş:
Panter olarak bildiğimiz canlılar Pantherine ailesinin bir üyesidir. Bu aileye aynı zamanda jaguar olarak da bilinen ama farklı bir tür olan siyah panterler, leoparlar, aslanlar, kar leoparları ve kaplanlar da dahildir. Tabii farklı alt türlere aittirler ama yine de aynı ailedirler. Panterlerin renklerinin bu şekilde gelişmesine neden olan durum ise bir tür koyu renkli melanin mutasyonudur.
Farklı kıtalarda yaşasalar bile benzer ekosistemlerde var olurlar:
Panterlerin dünyadaki dağılımı son derece ilginçtir. Çünkü Asya’da da varlar, Afrika’da da, Amerika’da da. Asya ve Afrika kıtasında siyah panterler görülür ve bunlar daha çok nemli ovaların etrafındaki ormanlar ve savanlarda yaşarlar. Malezya, Nepal, Endonezya, Çin gibi bölgelerde daha çok tropikal ormanların içinde ve dağ yamaçlarında yaşarlar. Orta Amerika bölümünde ise favori yaşamları alanları Amazon ormanlarıdır.
Farklı farklı renklerde panter görmek mümkün:
Elbette pembe olmazlar, o bir çizgi film ama gerçekten de panterlerin renk çeşitliliği dikkat çekicidir. Genel olarak koyu ve açık kahverengi renginde bir kürke sahip olurlar. Bir jaguar türünden evrimleşmiş olanlar ise siyah renkte olurlar. İlginçtir ama siyah panter jaguar değildir, biraz karışık bir konu çünkü siyah Panthera cinsi hayvanlar böyle anılır. Panterler bazen beyaz renkte de olabilirler. Elbette bu doğal bir durum değildir, beyaz panterler albinodur. Bu tür bir renk çeşitliliği yaşıyor olmalarının nedeni melanin mutasyonudur. Amerika kıtasındakilerin sarımsı turuncu bir renkte oldukları bile görülmüştür.
En hızlı değil ama çok hızlı:
Nerede yaşıyor ya da ne renkte görünüyor olursa olsun bir panterin koşma becerisine hayran kalmamak elde değil. Genç ve sağlıklı bir panter rahatlıkla saatte 82 kilometre hızla koşabilir. Fakat bu şekilde uzun süre koşmayı sevmezler, daha çok kısa mesafe koşucularıdırlar. Güçlü kasları sayesinde yerde yaklaşık 7 metre yükseğe kolayca zıplayabilirler. Erkek panterlerin ağırlıkları 160 kilograma kadar çıkabilirken dişiler genel olarak en fazla 70 kilogram ağırlığa sahip olurlar. Yani panterlerin erkekleri daha büyüktür.
Hızlı koştukları yetmezmiş gibi iyi de yüzerler:
Panterler nerede yaşar öğrendiğimize göre şöyle bir çevreyi düşündüğümüz zaman yüzmekten başka şansları olmadığını da görmüş oluyoruz. Uzak akrabalarından farklı olarak suyu sevmek zorundadırlar çünkü etrafları sayısız su kaynağı ile çevrilidir. Su basmış bir ormanda tüm hayvanlar kaçışırken bir panteri keyifle yüzerek ilerlerken görebilirsiniz. Üstelik bunu yalnızca hayatta kalmak için yapmazlar, yüzmeyi gerçekten de severler.
Çiftleşme dışında bir panteri kolay kolay sosyal bir ortamda göremezsiniz:
Doğada bu şekilde yaşayan pek çok canlı var ama panterler bunun en radikal örneklerinden bir tanesidir. Bir panter, tamamen yapayalnız yaşar. Çiftleşme dönemine geldiğinde dişinin bıraktığı kokuları takip eder ve çiftleşir. Birkaç gün ayıp olmasın diye yanında kaldıktan sonra da uzaklaşır gider ve yeniden tek başınalığına geri döner. Erkekler 2, dişiler 2.5 yaşında cinsel olgunluğa erişirler.
Çiftleşme sonrası dişinin hamilelik süresi ortalama 3 ay sürer. Bir doğumda genel olarak dört yavru dünyaya gelir. Yavrular ilk iki hafta tamamen kördür ve sonrasında da uzun bir süre savunmasızdır. Yavru panter iki yaşına geldiğinde yani cinsel olgunluğa eriştiğinde yuvadan ayrılarak kendi dünyasını yaratır. Onu zor bir dünya bekler çünkü özellikle çiftleşme konusunda genç erkeklerin şansı çok azdır.
Panterler, gücü yettiği her canlıyı yiyebilir:
Uzak akrabalarına bakacak olursak panterler çok da büyük canlılar değildirler. Üstelik bir de yalnız avlandıklarını düşünürsek tonlarca ağırlıktaki canlıları avlamaları mümkün değildir. Bu nedenle daha çok orta ya da küçük boy canlıları avlarlar. Geyikler, tavşanlar, antiloplar, yaban domuzları ve kuşlar; panterlerin en çok avladıkları canlılardır. Gece saatlerinde harika görebildikleri, kokuya karşı inanılmaz hassas oldukları ve inanılmaz tırmanıcılar oldukları için bu canlılar hiç beklemedikleri bir anda avlanıverirler.
Kuzey Amerika panteri hakkında kanıtlanmamış bir efsane var:
Aslında Kuzey Amerika panteri hakkında bir efsane yok, Kuzey Amerika panterinin kendisi bir efsane. Evet, Amerika kıtasında panterler olduğu biliniyor ancak bunların neredeyse tamamı Güney bölümünde yaşıyor. Fakat insanlar uzun yıllar boyunca Kuzey bölümünde de siyah renkli panterler gördüklerini iddia ettiler. Bugüne kadar ne böyle bir canlı görüldü ne de biri tarafından avlandı. Bu nedenle Kuzey Amerika panteri kriptid yani varlığı doğrulanmamış canlı sınıfında değerlendiriliyor.
Panterler tıpkı bir aslan gibi kükreyebilir:
Evet, genel olarak neredeyse tüm büyük kediler kükreme yeteneğine sahiptir ancak panterlerin daha özel bir durumu var. Kükreme dediğimiz ses, bu canlıların epihyal kemiğinde yer alan bir kıkırdağın esnemesi ile ortaya çıkıyor. Normal şartlar altında panterin gırtlak genişliğinin böyle bir sese imkan vermemesi beklenir. Ancak panterlerin bu kıkırdağı normalden de daha esnek olduğu için tıpkı bir aslan gibi kükreyebilir.
Panterlerin soyu tükendi mi sorusunun yanıtı biraz üzücü:
Panterlerin soyu henüz tam olarak tükenmiş değil ancak giderek sayılarının azaldığı da bir gerçek. Özellikle zaten az sayıda olan siyah ve beyaz panterler son sınırdalar. Bunun en büyük nedeni elbette avcılık. Çünkü inanılmaz güzel bir kürkleri var ve oldukça yüksek fiyatlara alıcı buluyor. Soylarının tükenmek üzere olmasını belki de tek iyi yönü artık avcılar bile onları bulamadığı için daha az avlanabilir olmalarıdır.
Koşmaları, yüzmeleri ve zıplamalarıyla dünyanın en yetenekli canlılarından biri olan ormanın hayaleti panterler hakkında bazılarını ilk kez duyduğunuz sıra dışı bilgilerden bahsettik. Maalesef bu gidişle belgesellerde bile panter görmek imkansız hale gelecek.