Hepimiz dil öğrenme konusunda istekli olsak da bizi engelleyen bazı faktörler oluyor. Mesela yaş gibi… Peki gerçekten yaş, dil öğrenme sürecini etkiliyor mu?
Çoğu insandan duyduğumuz şey vardır, o da bir dili ne kadar erken öğrenirsek o kadar iyi olduğu.
Müjdemizi isteriz, çünkü araştırmalar bunun doğru olmadığını gösteriyor!
Dil öğrenme konusunda yaşın belirleyici bir faktör olduğu düşüncesi çok yaygın.
Hemen hemen herkes böyle düşünüyor, kabul edelim. Ancak son araştırmalar, bu düşüncenin mutlak doğru olmadığını gösteriyor. Dil öğrenmek için en uygun yaş, öğrenme biçimine ve kişisel faktörlere bağlı olarak değişebiliyor.
Küçük yaştan itibaren öğrenilen dilin ne kadar etkili olduğu hep duyduğumuz bir şeydir. Gerçekten de çocuklar çok erken yaşlarda ana dillerini akıcı bir şekilde öğrenebilirler. Bu durum, dil öğrenme sürecindeki esneklikleri ve beyinlerinin doğal kabiliyeti ile ilişkili.
İkinci bir dilin öğrenilmesinde ise bu durum geçerli değil.
Dil öğrenme süreci, kişinin yaşına ve öğrenme biçimine bağlı olarak değişiyor. Bazı araştırmalar, gençler kadar yetişkin insanların da dil öğrenmede başarılı olabildiklerini kanıtladı. Fakat tabii ki dilin nasıl öğretildiği de büyük önem taşıyor.
Küçük çocuklar için dili doğal bir ortamda yaşayarak öğrenmek oldukça etkilidir. Yetişkinlikte ise motivasyon ve tutarlılık bu süreçte kritik öneme sahip. Yani önümüze çıkabilecek engeller, yalnızca bunlar.
Dil öğrenmenin yaşla bir alakası olmadığı 1960’lardan kalma iki önemli teoriyle destekleniyor.
Birincisi çocukların dil kurallarını içgüdüsel olarak anladıklarını ve bu nedenle belirli bir dile maruz kaldıklarında hızlı ve etkili bir şekilde öğrendiklerini öne süren “Evrensel Dilbilgisi” teorisi. İkinci teori ise “Kritik Dönem Hipotezi” olarak biliniyor ve bu teori, ergenlik çağından sonra dil öğrenme yeteneğimizin azaldığını iddia ediyor.
Ancak bu teoriler, dilin nasıl öğrenildiğine ve öğretildiğine göre değişiklik gösterir. Mesela yetişkinler çocuklara göre daha iyi meta-bilişsel becerilere sahiptir ve bu, bir dil öğrenmede büyük avantaj sağlar.
Sonuç olarak dil aslında her yaşta öğrenilebilir, yalnızca belirli bir yaştan sonra 15-20 yaşımızdaki kadar kolay öğrenmeyebilir; telaffuzumuzda sıkıntı olabilir. Bu da aslında öngörülebilir bir sebep.
