Belki her gün bir yerlere giderken yollardaki yüksek duvarların yanından geçiyoruz. Peki bu basit duvarların ne işe yaradığını ve hayatımızda nasıl bir fark yarattıklarını merak ettiniz mi?
Bu yapılar aslında sadece basit bir duvar olmaktan çok daha öteler. Şehir hayatının kaosunda, trafik gürültüsünün azaltılması gerektiğinde sessiz kahramanlar devreye giriyor.
Yolculukta gürültü kirliliğine karşı nasıl bir kalkan olduklarını ve günlük yaşantımızın kalitesini nasıl yükselttiklerine yakından bakalım.
Ses ve gürültü bariyerleri nedir?
Yol kenarı ses bariyerleri, genellikle şehirlerde ve yoğun trafikli yollarda gördüğümüz, gürültüyü azaltmak için tasarlanmış yapılar. Beton, metal, ahşap veya özel ses emici malzemelerden yapılabilen ses bariyerlerinin amacı, araçların yarattığı gürültüyü, özellikle de yaşam alanlarının yakınında azaltmak.
Şimdi diyeceksiniz ki, “Bu bariyerler gerçekten işe yarıyor mu?” Cevap basit: Evet, ama nasıl çalıştıklarını anlamak biraz daha karmaşık.
Ses bariyerleri tam olarak ne işe yarıyor?
Ses bariyerleri, ses dalgalarının yansıtılması veya emilmesi yoluyla çalışıyor. Yani bir arabanın motorundan veya tekerleklerinden çıkan gürültü, bu bariyerlere çarpıp geri yansıtılıyor ya da bariyerler tarafından emilerek daha az gürültü oluşturuyor.
Bu şekilde, bariyerlerin ötesindeki evlerde ve iş yerlerinde ses seviyesi önemli ölçüde düşürülüyor. Düşünün, sessizce bir sabah kahvesi içiyorsunuz ve dışarıdaki trafik gürültüsü sizi rahatsız etmiyor. İşte bu, ses bariyerleri sayesinde mümkün olabiliyor.
Ses bariyerleri nasıl çalışıyor?
Ses, hava moleküllerinin titreşimi yoluyla yayılan enerji formu. Bir ses kaynağından çıkan ses dalgaları, çevredeki havayı titreştirerek yayılıyor ve bu dalgalar kulağımıza ulaştığında ses olarak algılıyoruz. Ses dalgaları engellerle karşılaştığında ise üç şey olabilir: yansıma, emilim veya difraksiyon (bükülme).
Ses bariyerleri de ses dalgalarının yollarını değiştirerek veya enerjilerini azaltarak çalışıyor. En yaygın yöntem olarak ses dalgalarının yansıtılması kullanılıyor. Bariyer, ses dalgalarını geri yansıtarak gürültünün kaynağı ile gürültünün istenmeyen alanlar arasında bir engel oluşturuyor. Beton veya metal gibi sert yüzeyler, ses dalgalarını etkili bir şekilde yansıtabiliyor.
Ses bariyerleri, ses dalgalarını emerek de çalışabiliyor. Bu bariyerler, genellikle ses emici malzemelerle (özel tasarlanmış akustik paneller) kaplanıyor. Ses dalgaları bu malzemelere çarptığında, enerjilerinin bir kısmı emiliyor ve bu da gürültünün azalmasına neden oluyor. Bu yöntem, özellikle insanların yakın olduğu alanlarda tercih ediliyor çünkü yansıtılan ses başka yerlerde sorun yaratabiliyor.
Ses dalgaları, engellerin üstünden veya etrafından da bükülebiliyor. Ses bariyerlerinin yüksekliği ve yerleşimi, sesin üzerinden geçip geçemeyeceğini belirliyor. Yüksek ve geniş bariyerler, ses dalgalarının üstünden geçmesini zorlaştırarak bariyerin arkasındaki ses seviyesini düşürüyor.
Ses bariyerlerini neye göre yerleştiriyorlar?
Tasarımı kadar yerleşimi de ses bariyerleri için önemli. Yükseklikleri, genişlikleri ve kullanılan malzemenin türü, bariyerin ne kadar etkili olacağını belirliyor. Mühendisler ve şehir planlamacıları, bariyerleri yerleştirirken rüzgârın yönü, yolun eğimi ve çevredeki yapılar gibi faktörleri dikkate alıyorlar. Böylece en iyi ses azaltma etkisini sağlamayı hedefliyorlar.
Ses bariyerlerini genellikle nerelerde görüyoruz?
İçeriği okurken eminiz ki hepinizin gözünün önünde bazı duvarlar yükselmiştir. Şehrin tam içinde bu duvarları görmemiz mümkün olmasa da birçok yerde gözünüze ilişmiştir. Bu konuda tabii bir yönetmelik de var ve gürültü bariyerleri buna göre de konumunu belirliyor.
Yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği kara yolu, yılda otuz binden fazla trenin geçtiği demir yolu, yılda elli binden fazla kalkış ve inişin gerçekleştiği sivil havalimanı çevresi gördüğümüz yerlerden sadece bazıları.
Artık yolculuğunuz sırasında gördüğünüz bu bariyerlerin tam olarak ne işe yaradığını biliyorsunuz. Yaşam kalitemizi önemli ölçüde arttıran ses bariyerlerinin yanından geçerken sessiz birer kahraman olduklarını fark edeceksiniz.
